Quá trình cấp đông nhanh trong sản xuất thực phẩm là quá trình hạ thấp nhiệt độ của sản phẩm thực phẩm xuống nhiệt độ đóng băng nhằm mục đích chế biến và bảo quản. Phương pháp này đã được sử dụng trong nhiều thế kỷ trước và được cấp bằng sáng chế ở Anh đầu năm 1842 về làm bảo quản thực phẩm bằng cách ngâm trong nước muối và nước đá. Tuy nhiên, cho đến khi sự ra đời của máy lạnh, quy trình này mới được áp dụng rộng rãi trên thế giới. Vào năm 1880, một chuyến hàng vận chuyển thịt từ Úc đến Anh được đựng trong tủ lạnh đã vô tình bị đóng băng, chất lượng thịt tốt đến mức quy trình này ngay lập tức được áp dụng cho các quá trình bảo quản và vận chuyển đường dài. Ở Việt Nam, quá trình cấp đông nhanh được sử dụng nhiều trong các ngành chế biến và bảo quản thực phẩm đông lạnh như thủy hải sản, thịt, một số sản phẩm rau củ quả.
Với vai trò quan trọng trong chế biến và bảo quản sản phẩm thực phẩm, quá trình làm lạnh đông các sản phẩm thực phẩm ngày nay được sử dụng rộng rãi trên toàn thế giới nói chung và Việt Nam nói riêng. Nhìn từ góc độ kinh tế, thực phẩm đông lạnh những năm gần đây đã thực sự trở thành một phân ngành kinh tế quan trọng của Việt Nam, chủ yếu phục vụ xuất khẩu.
Theo một số liệu thống kê, thị trường thực phẩm đông lạnh của Việt Nam đang có tốc độ phát triển từ 20 đến 40% mỗi năm, đã có mặt khắp thể giới, nhất là các thị trường Mỹ, EU, Trung Quốc, Nhật Bản, từ đó hình thành các vùng nuôi thả lớn gia súc, cá tra, tôm…, đem lại việc làm và thu nhập ổn định cho số đông lao động. Thực phẩm đông lạnh cũng có mặt trong các siêu thị, cửa hàng chuyên doanh cả nước, là một phần nhu cầu của cuộc sống hiện đại.
Có nhiều hình thức và phương pháp cấp đông nhanh như: Tủ cấp đông nhanh, kho cấp đông nhanh, hệ thống cấp đông…Trong đó, tủ cấp đông nhanh tiện dụng và được ưa chuộng nhất, đối với các doanh nghiệp vừa và nhỏ, các hợp tác xã, doanh nghiệp tư nhân.
Cùng tìm hiểu thêm về tủ cấp đông nhanh để thấy được những tính năng và ưu điểm vượt trội của tủ so với các phương pháp khác.
Nguyên lý sản phẩm
Các loại thịt gia súc, gia cầm, thủy hải sản, các loại rau, củ, quả là những loại thực phẩm dễ hư hỏng. Chúng dễ hư hỏng vì được cấu tạo từ các chất hữu cơ như: đạm, chất béo, hydrat cacbon, các vitamin, chất vô cơ như nước, muối khoáng. Ở nhiệt độ thường, thực phẩm bị phân hủy nhanh bởi sự sinh sôi và phát triển mạnh của các vi sinh vật và các quá trình sinh hóa. Khi nhiệt độ xuống thấp sẽ ức chế, kìm hãm hoạt động của enzyme trong bản thân thực phẩm và vi sinh vật, làm giảm các hoạt động sống của tế bào, do đó làm chậm lại hoặc chấm dứt các quá trình biến đổi gây ra hư hỏng, ươn thối.
Người ta tính rằng cứ giảm 10 độ C thì tốc độ phản ứng hoá sinh giảm xuống còn từ 1/2 đến 1/3 và đại bộ phận vi sinh vật đều ngừng hoạt động trong khoảng -3 độ C đến -10 độ C, các loại nấm mốc chịu đựng lạnh tốt hơn khoảng -15 độ C và độ ẩm ít nhất 15%, tuy nhiên cần hạ nhiệt độ xuống -18 độ C thì nước trong thực phẩm mới có độ ẩm ở mức 14%, vì vậy nhiệt độ bảo quản tốt nhất từ -18 độ C trở xuống mới làm cho hầu hết vi sinh vật và nấm mốc ngừng hoạt động hoàn toàn.
Nước trong thực phẩm tồn tại ở dạng dung dịch (hòa tan các muối khoáng), nó lấp đầy không gian giữa các phân tử cấu tạo nên từng loại thực phẩm. Nước tạo điều kiện cho các quá trình lý hóa, các phản ứng sinh hóa xẩy ra và là môi trường thuận lợi cho sự phát triển của các loài vi sinh vật. Thành phần của nước trong các loại thực phẩm khác nhau là rất khác nhau như: trong thịt gia súc gia cầm từ 52-75%, các loại thủy hải sản từ 60-85%, rau củ quả từ 65-95%.
Mục đích chính của quá trình lạnh đông thực phẩm là làm giảm nhiệt độ và đồng thời đóng băng lượng nước có trong nó nên đã ức chế sự phát triển của vi sinh vật, hoạt hóa các enzyme, làm giảm tốc độ các phản ứng sinh hóa nhằm bảo quản các sản phẩm thực phẩm được lâu dài hơn trong môi trường ở nhiệt độ thấp. Điểm đóng băng của thực phẩm thay đổi tuỳ từng loại thực phẩm, thường nhỏ hơn 0 độ C vì chúng có nồng độ muối khoáng và chất hoà tan trong dịch tế bào. Như cá biển có điểm đóng băng khoảng -1,5 độ C, cá nước ngọt điểm đóng băng -1,0 độ C, tôm biển -2 độ C.
Cơ chế cấp đông:
Đầu hút của hạ áp hút hơi từ bình chứa tuần hoàn (bình trống tràn) về qua bình tách lỏng, vào đầu hút của máy nén hạ áp rồi nén lên đến áp suất trung gian đẩy vào bình trung gian ống xoắn.
Tại bình trung gian, môi chất sau khi nén hạ áp, hòa trộn với môi chất lạnh tại bình sau tiết lưu lần thứ nhất được máy nén cao áp hút vào.
Hơi môi chất đã được làm mát, và nén lên đến áp suất cao pk, nhiệt độ cao tk. Hơi môi chất đi qua bình tách dầu đẩy vào bình ngưng.
Tại bình ngưng hơi môi chất thực hiện quá trình trao đổi nhiệt trở thành lỏng.
Môi chất lỏng sau khi ngưng tụ chảy vào bình chứa cao áp, đi vào bình trung gian ống xoắn và được quá lạnh, một phần môi chất đi vào tiết lưu làm lạnh bình trung gian và thực hiện quá trình trao đổi nhiệt trong bình trung gian.
Môi chất lạnh sau khi được quá lạnh đi vào tiết lưu hai, giãm áp suất xuống áp suất thấp p0 và nhiệt độ t0 chứa vào bình chứa tuần hoàn.
Từ bình chứa tuần hoàn môi chất lỏng lạnh được phân phối tới các ống phân phối lỏng (ống góp) để phân phối cho các dàn lạnh.
Sau khi bay hơi làm lạnh tủ cấp đông. Hơi môi chất trở về ống góp quay về bình chứa tuần hoàn.
Lượng lỏng rơi xuống dưới để được cung cấp lỏng cho dàn bay hơi tiếp còn hơi được dẫn về qua bình tách lỏng và trở về đầu hút của máy nén cao áp.
Bình chứa tuần hoàn làm cả nhiệm vụ tách lỏng nhưng đề phòng trường hợp tải nhiệt quá lớn, dòng hơi quá mạnh vẫn còn vẫn cuốn theo lỏng về máy nén, nên phải đặt thêm bình tách lỏng trước khi hơi môi chất về máy nén hạ áp.
Trước van tiết lưu người ta bố trí van điện từ để khống chế mức lỏng tiêu chuẩn trong bình chứa tuần hoàn.
Những ưu điểm của tủ cấp đông nhanh
– Tay nắm cửa được làm từ thép không gỉ đảm bảo trong quá trình sử dụng.
– Có thể điều chỉnh được khay để sản phẩm cấp đông.
– Cửa bản lề, vật liệu chế tạo cửa được làm từ thép không gỉ với độ bền cao, nâng cao tuổi thọ sử dụng tủ và đảm bảo an toàn với thực phẩm, sản phẩm cấp đông.
– Bạn hoàn toàn có thể kiểm soát nhiệt độ trong tủ nhờ màn hình hiển thị nhiệt độ.
– Tủ có bánh xe giúp thuận tiện trong quá trình di chuyển tủ từ nơi này sang nơi khác.
– Khay đựng sản phẩm nhiều kích cỡ, tùy số lượng, thiết kế tiện dụng để đưa sản phẩm vào tủ, nhiệt độ tỏa ra đều giữa các khay đảm bảo sản phẩm được cấp đông trong điều kiện tốt nhất.
Điểm nổi bật:
– Màn hình LCD thông minh, hiển thị nhiệt độ chuẩn xác.
– Máy nén sử dụng bitzer.
– Bộ điều khiển nhiệt độ thiết kế Ý tự động rã đông.
– Van tiết lưu đều được thiết kế từ thép không gỉ.
– Động cơ thiết kế kích thước nhỏ, thẩm mỹ cao, tiếng ồn thấp.
– Ổ cắm được thiết kế tính năng chống nước, an toàn cho người sử dụng.
– Khay đựng sản phẩm cấp đông dễ dàng di chuyển.
– Tủ được làm từ vật liệu inox 304 bằng thép không gỉ chống ăn mòn cao, an toàn với sản phẩm.
Mô hình sử dụng tủ cấp đông nhanh
Các đơn vị kinh doanh sản xuất chế biến thủy hải sản.
Xí nghiệp, nhà máy xuất nhập khẩu thực phẩm cấp đông.
Phục vụ cấp đông nguyên liệu tại các doanh nghiệp vừa và nhỏ.
Các hộ gia đình kinh doanh thực phẩm cấp đông, thủy hải sản,..
Theo dõi namphuthai.vn để tìm hiểu thêm các thông tin hữu ích nhé!